Rehabilitacja w warunkach domowych stanowi idealne rozwiązanie dla pacjentów, którzy mają trudności w samodzielnym poruszaniu się i nie mają możliwości, by dotrzeć do placówki rehabilitacyjnej. Zamiast za każdym razem udawać się do poradni rehabilitacyjnej lub gabinetu rehabilitacji, mogą oni korzystać z zabiegów w domowym zaciszu.
Czym jest rehabilitacja lecznicza?
Rehabilitacja to skomplikowane postępowanie, którego celem jest przywrócenie sprawności fizycznej i psychicznej pacjenta. Dzięki rehabilitacji można znacznie poprawić jakość życia, a nawet przywrócić zdolność do pracy i brania czynnego udziału w życiu społecznym. Świadczenia rehabilitacyjne mogą być realizowane w warunkach ambulatoryjnych, domowych lub na oddziale dziennym.
Co jest konieczne, by podjąć rehabilitację ambulatoryjną?
Na rehabilitację wymagane jest skierowanie od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Jest ono ważne przez 30 dni od daty wystawienia.
Skierowanie musi zawierać takie dane, jak:
- imię i nazwisko pacjenta,
- PESEL pacjenta,
- adres zameldowania / zamieszkania pacjenta,
- rozpoznanie i kod jednostki chorobowej,
- opis przyczyny, dla której skierowano pacjenta na rehabilitację,
- przebyte i współistniejące choroby,
- zlecone zabiegi fizjoterapeutyczne wraz z liczbą i dawkami zabiegów.
Na skierowaniu obowiązkowo musi się znaleźć pieczątka nagłówkowa z numerem umowy z NFZ oraz pieczątka z podpisem lekarza kierującego. Jeśli pacjent cierpi na dysfunkcję narządu ruchu, która jest wywołana wadami postawy, skierowanie może wydać tylko lekarz specjalista ortopedii i traumatologii lub lekarz poradni rehabilitacji medycznej.
Rehabilitacja na oddziale dziennym
Osoby po urazach, ze schorzeniami przewlekłymi, po zabiegach operacyjnych lub z zaburzeniami neurologicznymi i reumatologicznymi mogą skorzystać także z opcji rehabilitacji na oddziale dziennym. Taka forma rehabilitacji trwa najczęściej do 6 tygodni. Leczenie składa się z 5 wizyt w tygodniu, w których trakcie realizowane jest przynajmniej 5 zabiegów rehabilitacyjnych.
Rehabilitacja w warunkach domowych – kto ustala terminy wizyt?
Coraz więcej placówek leczniczych w Polsce wprowadza do swoich usług rehabilitację domową. Taka rehabilitacja może być wykonywana przez każdego świadczeniodawcę, który realizuje świadczenia w zakresie fizjoterapia ambulatoryjna, prowadzenie zabiegów reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z 6 listopada 2013 r. (Dz. U. z dnia 12 grudnia 2013 r.).
Do rehabilitacji w warunkach domowych można przystąpić po otrzymaniu odpowiedniego skierowania. Można je otrzymać od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego – lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub specjalistę (fizjoterapii, rehabilitacji medycznej, chirurgii, neurologii, neurochirurgii, reumatologii, ortopedii i traumatologii lub dziedzin pokrewnych). Na skierowaniu musi się znaleźć adnotacja o tym, że dotyczy ono rehabilitacji domowej.
Termin wizyty fizjoterapeutycznej jest ustalany po wypisaniu skierowania na zabiegi, w gabinecie lub zakładzie rehabilitacyjnym wybranym przez pacjenta. Czas oczekiwania na rehabilitację w ramach NFZ może wynosić nawet około 2 lat. Dopiero po dokonaniu niezbędnych formalności można zacząć realizować zabiegi rehabilitacyjne w domu.
Ile wynosi czas takiej rehabilitacji?
W ramach rehabilitacji w warunkach domowych refundowanych przez NFZ pacjent najczęściej może liczyć na 80 dni zabiegowych (w ciągu jednego roku kalendarzowego), w ramach których wykonywanych jest maksymalnie do 5 zabiegów dziennie. Wiele zależy od rodzaju rehabilitacji, a także stanu zdrowia pacjenta i jego wieku.
Zabiegi domowe w ramach NFZ są realizowane u osób, u których doszło do zaburzenia funkcji motorycznych z powodu ogniskowych uszkodzeń mózgu, ciężkich uszkodzeń układu nerwowego, uszkodzeń rdzenia kręgowego, a także szeregu innych chorób, np. chorób zwyrodnieniowych, czy urazów kończyn dolnych. Czas rehabilitacji zależy w dużej mierze od schorzenia i w uzasadnionych przypadkach może zostać przedłużony. Z reguły rehabilitacja trwa kilka tygodni, ale w przypadku niektórych schorzeń może zostać przedłużona.
Jakie zabiegi można realizować nieodpłatnie w warunkach domowych?
W ramach rehabilitacji w warunkach domowych mogą być realizowane zabiegi fizjoterapeutyczne takie jak:
- kinezyterapia – ćwiczenia wspomagane, czynne i izometryczne, metody mobilizujące oraz inne formy usprawniania,
- leczenie polem elektromagnetycznym,
- masaż – suchy oraz leczniczy limfatyczny,
- zabiegi z zakresu elektrolecznictwa, np. elektrostymulacja, ultradźwięki, czy galwanizacja,
- zabiegi z zakresu światłolecznictwa i laseroterapii.
Płatna rehabilitacja w domu pacjenta
Z rehabilitacji we własnym domu można skorzystać także poza usługami świadczonymi i refundowanymi przez NFZ. Takie usługi oferuje większość prywatnych centrów medycznych. W ramach współpracy z placówką medyczną pacjent może skorzystać z zabiegów mających na celu wyleczenie bólu, usprawnienie po urazach i złamaniach, a także po zabiegach chirurgicznych. Możliwe jest także podjęcie terapii po wylewach i udarze mózgu.
Podstawą do rozpoczęcia rehabilitacji jest skierowanie od lekarza, jeśli pacjent nie posiada skierowania, wówczas, w przypadku niektórych placówek zdrowotnych, możliwy jest udział w konsultacji kwalifikującej do rehabilitacji. Płatna rehabilitacja w warunkach domowych to zabiegi, które zazwyczaj trwają około godziny. Ich koszt jest zależny od stanu zdrowia pacjenta i zwykle wynosi około 100 – 160 złotych za 1 – godzinny zabieg.
UWAGA: nawet jeśli zdecydowaliśmy się na rehabilitację płatną, należy zwrócić się do lekarza w celu konsultacji odpowiedniego zestawu ćwiczeń oraz dobrania odpowiednich zabiegów.
Rehabilitacja w warunkach domowych nie byłaby możliwa, gdyby nie sprzęt wysokiej jakości
Rehabilitacja w warunkach domowych jest możliwa dzięki nowoczesnemu sprzętowi, który ułatwia życie pacjentom. Szczególne znacznie mają łóżka rehabilitacyjne. Zostały one zaprojektowane tak, by zapewnić pacjentom możliwie najwygodniejszą pozycję, bez nadwyrężania jego kręgosłupa. Sprzęt taki jest najczęściej wyposażony w wysięgnik oraz barierki, a także specjalny materac przeciwodleżynowy. Często zawiera także wbudowany stolik przyłóżkowy, dzięki czemu możliwe jest picie i jedzenie bez wstawania z łóżka. Blat można usytuować bezpośrednio pod pacjentem, by ułatwić mu wykonywanie codziennych czynności.
Duże znaczenie w rehabilitacji domowej mają także wózki inwalidzkie. Dzięki nim rehabilitant może się sprawnie poruszać, nie tylko po mieszkaniu lub domu, ale także i poza nim. Nowoczesne wózki inwalidzkie są demontowalne i mobilne, dzięki czemu można je bez problemu transportować do różnych miejsc. Chory może się ubiegać do NFZ o refundację takiego wózka.
Dla osób, które uczą się stawać i chodzić, nieocenione bywają także balkoniki, chodziki oraz podpórki rehabilitacyjne. Nowoczesne modele są wielofunkcyjne i mogą być składane do bardzo małych rozmiarów. Dzięki temu sprzęt do rehabilitacji zajmuje mało miejsca w mieszkaniu.
Sprzęt do rehabilitacji domowej można zakupić lub wypożyczyć. Przykładowe ceny to:
- wypożyczenie łózka rehabilitacyjnego – 320 złotych (w tym koszt wypożyczenia na miesiąc, koszt transportu oraz koszt odebrania sprzętu po zakończonym czasie użytkowania),
- zakup używanego łóżka rehabilitacyjnego – około 1699 złotych,
- zakup nowego łóżka rehabilitacyjnego – od 2600 złotych do 3600 złotych.